Synchrotron SOLARIS dostępny dla użytkowników

Data dodania: środa, 11 kwietnia 2018, autor: naukawpolsce.pap.pl

Synchrotron SOLARIS w Krakowie otwiera swoje podwoje dla naukowców i badaczy z kraju i z zagranicy. Do 20 maja można nadsyłać propozycje badań, do realizacji których niezbędne jest promieniowanie synchrotronowe. Użytkownicy rozpoczną pracę jeszcze w październiku br.

- Do tej pory jedyną możliwością przeprowadzenia badań na synchrotronie dla polskich naukowców było aplikowanie do zagranicznych ośrodków. Teraz będzie to możliwe w Polsce, w Krakowie, w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS - czytamy w komunikacie Centrum przesłanym PAP.

Tym samym - jak zauważono - Polska i jej ośrodek, będący jednostką Uniwersytetu Jagiellońskiego, dołącza do elitarnego grona krajów, w których możliwie jest przeprowadzenie badań z zastosowaniem promieniowania synchrotronowego. - Fakt ten ma szczególne znaczenie dla rejonu Europy Środkowo–Wschodniej, w której krakowska infrastruktura jest jedynym takim miejscem. Ośrodki synchrotronowe tworzą ścisłą, międzynarodową sieć współpracy, która stanowi unikatową platformę badawczą, służącą rozwojowi nie tylko nauki, ale także przemysłu - przypomniano w komunikacie.

Synchrotron to jedna z najnowocześniejszych technologii badawczych. Powstające w synchrotronie promieniowanie elektromagnetyczne o szerokim spektrum może być wykorzystywane interdyscyplinarnie.

Centrum podało, że w ramach ogłoszonego przez ośrodek naboru, badacze będą mogli realizować swoje projekty bezpłatnie.

Wnioski o dostęp do synchrotronu można składać za pomocą platformy internetowej SOLARIS Digital User Office. Muszą one zawierać merytoryczny opis eksperymentu oraz szczegółowe wymagania techniczne, konieczne do jego realizacji. Po ich zaakceptowaniu – jak wyjaśniono w komunikacie - projekt będzie oceniany merytorycznie przez międzynarodową komisję.

- O zakwalifikowaniu wniosku decydować będzie nowatorski zakres tematyki badań, stopień sprecyzowania hipotezy naukowej oraz jasno określona metodologia. Kluczowe znaczenie będzie miało również przekonujące uzasadnienie celowości zastosowania promieniowania synchrotronowego. W ramach obecnego naboru naukowcy przeprowadzać będą swoje badania w okresie od października 2018 do stycznia 2019 roku - poinformowano.

W komunikacie wyjaśniono, że dzięki sprofilowaniu linii eksperymentalnych każdy synchrotron na świecie ma obszary badawcze, w których się specjalizuje. W krakowskim ośrodku na początek zostaną udostępnione: linia PEEM/XAS (photoemission electron microscopy / X-ray absorption spectroscopy), gdzie można dokonywać pomiarów mikroskopowych i spektroskopowych w zakresie miękkiego promieniowania rentgenowskiego na dwóch stanowiskach pomiarowych, oraz linia UARPES (ultra angle-resolved photoemission spectroscopy) dostarczająca fotony w zakresie próżniowego ultrafioletu do badań techniką kątowo-rozdzielczej spektroskopii fotoelektronów (ARPES).

- Ta ostatnia ma podstawowe znaczenie dla rozwoju nauki i technologii, gdyż pozwala na pełny opis doświadczalny struktury elektronowej materii, która wyznacza zasadniczo wszystkie właściwości fizyczne i chemiczne materiałów. Stacje badawcze PEEM i XAS mogą być natomiast wykorzystywane w takich dziedzinach jak nauka o materiałach, fizyka, chemia czy nauki o Ziemi - wyjaśniono.

Urządzenie mieszczące się na Kampusie UJ docelowo zaprojektowane jest jednak na kilkanaście linii badawczych (dwie są już w trakcie budowy), co umożliwi powstanie ponad 20 stanowisk pomiarowych.

- Będą one umożliwiały prowadzenie badań w takich dziedzinach jak fizyka, chemia czy medycyna, ale także archeologia, a nawet historia sztuki. To dzięki istnieniu synchrotronów dokonano wielu przełomowych odkryć w nauce. Takie właśnie możliwości otwierają się teraz przed użytkownikami krakowskiego synchrotronu SOLARIS - czytamy w komunikacie. (PAP)

Źródło: PAP - Nauka w Polsce