Eksperci PAA i MAEA dyskutowali o analizach bezpieczeństwa

Data dodania: piątek, 22 listopada 2013, autor: paa.gov.pl

W dniach 16-18 października 2013 odbyły się w Warszawie warsztaty zorganizowane wspólnie przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej i Państwową Agencję Atomistyki pt. „Rozwój probabilistycznych analiz bezpieczeństwa na poziomie 3 oraz inne zagadnienia powiązane”. Odbyły się one w ramach programu MAEA nr RER/9/125 dotyczącego „Wzmacniania zdolności oceny bezpieczeństwa jądrowego poprzez program edukacji i szkolenia (SAET)”.

Współorganizatorem warsztatów po stronie MAEA był znany ekspert w dziedzinie analiz probabilistycznych - Artur Lyubarskiy z Departamentu Bezpieczeństwa Obiektów Jądrowych, zaś po stronie PAA - Ernest Staroń, naczelnik Wydziału Analiz Obiektów Jądrowych w Departamencie Bezpieczeństwa Jądrowego. Do współpracy przy prowadzeniu warsztatów Artur Lyubarskiy zaprosił ekspertów: Jacquesa Grupę z NRG z Holandii, niezależnego konsultanta - Johna Frasera z Wielkiej Brytanii oraz Andrew Caldwella z Lloyd’s Register Consulting ze Szwecji. W spotkaniu uczestniczyło również dwudziestu zaproszonych specjalistów i ekspertów z zagranicy oraz trzynastu zaproszonych specjalistów z Państwowej Agencji Atomistyki, Narodowego Centrum Badań Jądrowych i Polskiej Grupy Energetycznej.

Tematyka warsztatów koncentrowała się wokół probabilistycznych analiz bezpieczeństwa (PSA) na poziomie 3, które mają na celu oszacowanie skutków zdrowotnych i socjalnych możliwych scenariuszy awaryjnych prowadzących do uwolnień cząstek radioaktywnych do otoczenia obiektu jądrowego. PSA na poziomie 3 jest kontynuacją PSA wykonywanego na poziomie pierwszym i drugim przy czym poszczególne poziomy analiz wykonywane są w sposób sekwencyjny tj. analiza poziomu pierwszego służy jako podstawa do analizy na poziomie 2, a ta z kolei służy jako podstawa analizy na poziomie 3. W większości krajów przepisy nie wymagają od licencjobiorcy wykonania PSA na poziomie 3. Spośród krajów europejskich z energetyką jądrową tego typu analiza wymagana jest jedynie w Holandii i Wielkiej Brytanii.

Warsztaty podzielone były na część wykładową prowadzoną przez zaproszonych ekspertów, na część informacyjną, w ramach której swoje prezentacje wygłaszali specjaliści z zagranicy (w ramach tej części prezentację na temat PSA w Polsce wygłosił E.Staroń) oraz na część dyskusyjną mającą na celu zadawanie pytań i w miarę dokładne wyjaśnienie różnych wątpliwości odnośnie PSA na poziomie 3.

John Fraser w prezentacji otwierającej warsztaty stwierdził, że początek prac nad PSA na poziomie 3 wiąże się przede wszystkim z określeniem wielkości uwolnień substancji promieniotwórczych spod obudowy bezpieczeństwa reaktora jądrowego do otoczenia, czyli znajomości członów źródłowych (tzw. „source termu”). Oznacza to określenie rodzaju substancji i pierwiastków (np. CsI, TeO2, SrO), ich postaci oraz ich aktywności. Kolejnym krokiem niezbędnym do wykonania obliczeń jest określenie sposobu ucieczki substancji promieniotwórczych z obiektu – czy ucieczka ta jest ciągła, przerywana, czy może odbywa się w postaci jednorazowego wyrzutu obłoku do atmosfery. Po uzupełnieniu tych informacji o dane meteorologiczne i po określeniu ukształtowania terenu możliwe staje się przybliżone wyliczenie zagrożenia wokół elektrowni poprzez podanie dawki skutecznej. Do tego by probabilistyczna analiza bezpieczeństwa na poziomie 3 była pełna należy jeszcze uwzględnić warunki demograficzne i rolnicze. Dopiero wówczas wykonana analiza zaczyna być materiałem na podstawie którego można dokonać przybliżonej oceny wpływu obiektu jądrowego na otoczenie wraz z oceną prawdopodobnego zagrożeniem dla ludzi w sytuacji awaryjnej.

Tematyka warsztatów okazała się bardzo interesująca dla wszystkich uczestników. Większość zaproszonych gości to specjaliści w analizach probabilistycznych, mający duże doświadczenie w wykonywaniu PSA na poziomie 1 i 2. Ich wiedza dotycząca PSA na poziomie 3 wymaga często poszerzenia. Tematyka warsztatów okazała się również bardzo interesująca dla polskich uczestników, w świetle konieczności wykonywania i oceny analiz dotyczących lokalizacji pierwszej polskiej elektrowni jądrowej.