Wyszehradzka czwórka dla czwartej generacji reaktorów

Data dodania: czwartek, 18 lipca 2013, autor: nuclear.pl

Dziś, 18 lipca 2013 r., w Budapeszcie instytuty badawcze zajmujące się energetyką jądrową z państw Grupy Wyszehradzkiej (ÚJV Řeź z Czech, MTA EK z Węgier, VUJE, a.s. ze Słowacji i NCBJ z Polski) podpisały umowę założycielską Centrum Doskonałości V4G4. Powołane stowarzyszenie będzie wspierać badania i rozwój reaktorów IV generacji.

Centrum Doskonałości V4G4 (Visegrad 4 for Generation 4 reactors) to mające osobowość prawną stowarzyszenie grupujące cztery instytuty z czterech krajów Unii Europejskiej, z których każdy koordynować będzie udział innych jednostek w swoim kraju. Projekt ten, realizowany w ścisłej koordynacji z europejskim programem Euratom Fission i we współpracy z francuskim ośrodkiem naukowym CEA, ma na celu prowadzenie wspólnych badań i prac rozwojowych z zakresu energetyki jądrowej, m.in. nad reaktorami jądrowymi czwartej generacji, w szczególności reaktorów prędkich chłodzonych gazem.

- V4G4 to wehikuł 4x4. Każde z kół jest niezależne, ale wiozą wspólny projekt do wspólnego celu. Tylko działając wspólnie możemy skutecznie konkurować i efektywnie współpracować z bardziej doświadczonymi partnerami z tzw. Starej Unii – podkreśla prof. dr hab. Grzegorz Wrochna, dyrektor NCBJ. – Budowa silnego regionalnego ośrodka kompetencji w oparciu o współpracę z renomowanym partnerem doskonale wpisuje się w priorytety Unii Europejskiej - dodaje.

Dalekosiężnym celem Centrum Doskonałości V4G4 jest koordynacja prac nad projektowaniem, budową i bezpieczną eksploatacją reaktora IV generacji chłodzonego helem. Stanowi więc bazę dla programu Allegro, jednego z trzech podstawowych projektów dotyczących reaktorów prędkich wskazanych do realizacji przez Komisję Europejską (agenda SNETP). Pozostałe dwa opracowywane są przez zespoły z wiodącym wkładem Francji (reaktor chłodzony sodem) oraz Belgii i Rumunii (reaktory chłodzone stopem ołowiu z bizmutem).

- Reaktory prędkie cechują się zdecydowanie lepszą wydajnością energetyczną, głębszym wykorzystaniem paliwa jądrowego i zmniejszeniem ilości odpadów promieniotwórczych. Jest to więc technologia perspektywiczna, która może być ekonomicznie opłacalna w przeciągu najbliższych dziesięcioleci – tłumaczy mgr Tomasz Jackowski, Kierownik Zakładu Energetyki Jądrowej NCBJ. – W niedalekiej przyszłości stanowić będzie doskonałe uzupełnienie dotychczas eksploatowanej sieci reaktorów II i III generacji - podkreśla.

W ramach utworzonego dziś Centrum Kompetencji V4G4 kraje uczestniczące w projekcie będą odpowiadać za poszczególne jego etapy. Słowacja opracuje konstrukcję reaktora i przygotuje jego budowę, Czechy zaprojektują systemem chłodzenia gazem, Węgry przeprowadzą badania paliwa jądrowego dla nowego reaktora a Polska wykona wszelakie badania materiałowe.

- W ramach projektu V4G4 rozbudujemy więc dotychczasową infrastrukturę w Świerku, a więc reaktor badawczy MARIA oraz Laboratorium Badań Materiałowych – mówi prof. dr hab. Jacek Jagielski, Dyrektor Departamentu Fizyki Materiałów NCBJ. – Dzięki temu podniesiemy nasze kompetencje tak aby móc wykonywać takie prace jak np. pomiary w trakcie naświetlania próbek w reaktorze, badania własności strukturalnych i funkcjonalnych materiałów, zarówno aktywnych jak i nieaktywnych, w warunkach narażenia na defektowanie radiacyjne i wysoką temperaturę. Na podstawie tych badań będzie można określić właściwości materiałów stosowanych w instalacjach jądrowych, spodziewany okres użytkowania a także pozwoli to na opracowanie baz danych niezbędnych dla bezpiecznej eksploatacji reaktorów energetycznych. Planujemy też, że, podobnie jak w wielu krajach, wyniki prac prowadzonych w nowoczesnym laboratorium badań materiałowych znajdą zastosowanie w innych niż energetyka jądrowa dziedzinach gospodarki - tłumaczy Jagielski.

Kompetencje uzyskane w czasie realizacji projektu NCBJ będzie mógł wykorzystywać także by rozszerzyć swoją ofertę badawczą i komercyjną w zakresie zastosowań medycznych, materiałowych, diagnostyki przemysłowej i systemów bezpieczeństwa.