Wyjaśnienia do informacji na temat radioaktywnego izotopu jodu-131 w powietrzu nad Polską

Data dodania: poniedziałek, 6 marca 2017, autor: nuclear.pl

W związku z doniesieniami prasowymi o pojawieniu się radioaktywnego izotopu jodu-131 w powietrzu nad Polską oraz ciągle pojawiającymi się pytaniami w tym zakresie, informujemy że zmierzone w Polsce w ostatnich tygodniach maksymalne stężenia jodu-131 są około dwieście tysięcy razy mniejsze od naturalnej radioaktywności powietrza związanej z radonem i nie stanowią jakiegokolwiek zagrożenia dla mieszkańców kraju.

Na podstawie informacji przygotowanych przez Państwową Agencję Atomistyki oraz Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej w nawiązaniu do informacji opublikowanej przez francuski Instytut Ochrony Radiologicznej i Bezpieczeństwa Jądrowego (IRSN - L\'Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire) informujemy, iż śladowe ilości izotopu jodu-131 wykryte w okresie 9-16 stycznia tego roku na terenie Polski nie stanowiły żadnego zagrożenia dla ludzi i środowiska.

W okresie tym stacje badawcze wskazały nieznaczny wzrost stężenia izotopu jodu-131 na poziomie 5,9 μBq/m3. Oznacza to, że w milionie litrów powietrza, w okresie 1000 sekund (16 minut) dochodziło do niecałych 6 rozpadów promieniotwórczych od jodu-131. W tym miejscu warto dodać, że w ciele zdrowego człowieka dochodzi statystycznie do około 8000 takich rozpadów w każdej sekundzie.

Poziom stężenia jodu-131 jaki odnotowano w tym okresie był minimalnie powyżej progu detekcji. Oznacza to, że bardzo czułe urządzenia, którymi dysponuje Polska wykazały niewielką obecność tego izotopu w powietrzu. Odnotowane stężenie, 5,9 μBq/m3 jest 1000 razy niższe niż stężenie tego samego izotopu zanotowane w Polsce po awarii japońskiej elektrowni jądrowej w Fukushimie. A nawet wtedy nie było żadnego zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego. Jest to również 30 milionów razy mniej, niż po awarii elektrowni jądrowej w Czarnobylu.

- Dostępne na dzisiaj dane wskazują, że śladowe stężenie jodu-131 spadło do poziomu przeciętnie ok. 1 μBq/m3 i utrzymuje się na tym poziomie. Te minimalne ilości wykrywane w Polsce i Europie są neutralne dla zdrowia i środowiska naturalnego. Dlatego ich obecność nie budzi niepokoju ekspertów - czytamy w komunikacie PAA.

Dokładne źródło uwolnienia jodu-131 jeszcze nie zostało znalezione. Państwowa Agencja Atomistyki weryfikuje w trybie normalnym, czy mogło do niego dojść na terenie Polski. Jednak uspokajamy, że nie była to próba broni jądrowej ani awaria reaktora jądrowego. W poprzednich latach notowano obecność minimalnych stężeń tego izotopu w związku z działalnością reaktorów badawczych i zakładów produkujących radiofarmaceutyki na terenie Europy (np. instytut radioizotopów w Budapeszcie w 2011 r.)

- Wyniki ze stycznia 2017 r. nie dają żadnych podstaw do obaw o zagrożeniu dla zdrowia lub środowiska. Wykrycie promieniotwórczego jodu I-131 na tak niskim poziomie, świadczy tylko o bardzo wysokiej czułości stacji europejskich oraz aparatury polskiej (stacji ASS-500). Stacje ASS-500 zostały skonstruowane w Centralnym Laboratorium Ochrony Radiologicznej i są stale modernizowane - podaje w swoim oświadczeniu CLOR.

Jod-131 jest to promieniotwórczy izotopem jodu. Często, w miliony razy większych stężeniach, jest stosowany w leczeniu nadczynności tarczycy. Jest uzyskiwany sztucznie, w reakcjach jądrowych.

Polska dysponuje siecią stacji pomiarowych (Permament Monitoring Station) stale analizujących moc dawki promieniowania gamma na terenie kraju. Pozwala ona na bieżąco monitorować zwiększone promieniowanie i podejmować działania adekwatne do sytuacji. Szczegółowa analiza obecności cząsteczek promieniotwórczych w powietrzu prowadzona jest za pomocą sieci stacji pomiarów próbek aerozoli (Aerosol Sampling Station) na specjalnym filtrze. Jest on w warunkach normalnych wymieniany i poddawany szczegółowej analizie co tydzień. Filtry z tych stacji, po analizie w laboratorium, pozwalają na wykrycie nawet śladowych stężeń izotopów promieniotwórczych w powietrzu. To właśnie te stacje wykazały obecność minimalnych ilości jodu-131 na terenie Polski.