Grossi apeluje o wprowadzenie Protokołu Dodatkowego do CSA

Data dodania: wtorek, 8 lutego 2022, autor: nuclear.pl

Rafael Mariano Grossi, dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej zaapelował, aby więcej krajów zawarło i wprowadziło w życie Protokół Dodatkowy do kompleksowej umowy o zabezpieczeniach CSA (ang. Comprehensive Safeguards Agreement).

Protokół daje inspektorom MAEA większy dostęp do obiektów jądrowych i informacji w ramach dążenia do dalszego wzmocnienia globalnego reżimu nierozprzestrzeniania broni jądrowej.

Najnowsza inicjatywa dyrektora Grossiego wspierająca pełne wdrożenie rezolucji przyjętej przez państwa członkowskie MAEA w sprawie wzmocnienia działań zabezpieczających prowadzonych przez MAEA w celu sprawdzenia czy materiały jądrowe nie są wykorzystywane do celów militarnych.

W maju 1997 roku Rada Gubernatorów MAEA zatwierdziła Protokół Dodatkowy w celu wyeliminowania luk w międzynarodowym systemie zabezpieczeń ustanowionym w celu zapewnienia wyłącznie pokojowego wykorzystania energii jądrowej zgodnie z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej z 1970 roku.

Protokół Dodatkowy jest instrumentem prawnym przyznającym MAEA prawo do kontroli uzupełniających w stosunku do reżimu kontrolnego przewidzianego w podstawowych umowach o zabezpieczeniach. Zwiększa to zdolność MAEA do weryfikacji czy materiały jądrowe i aktywność, które kraje deklarują agencji są prawidłowe i kompletne.

Głównym celem jest umożliwienie MAEA stwierdzenia, że w danym kraju brak jest niezadeklarowanych materiałów i działań, jak również potwierdzenia, że zgłoszony materiał jądrowy nie jest wykorzystywany do innych celów niż zadeklarowane.

Protokół Dodatkowy został wdrożony przez 138 krajów, które tym samym zapewniły agencji zwiększone prawa do inspekcji i szerszy dostęp do informacji związanych z ich programami jądrowymi. Jednak ponad 40 krajów, które podpisały układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej z 1970 roku, nie ratyfikowały jeszcze Protokołu Dodatkowego.

Dyrektor Grossi wystosował obecnie apele do rządów, wyrażając nadzieję, że wkrótce podpiszą i wdrożą w życie Protokół Dodatkowy, zauważając, że Konferencja Generalna – coroczne spotkanie 173 państw członkowskich MAEA – zachęca wszystkie zainteresowane kraje do uczynienia tego tak szybko jak to jest możliwe.