Analiza KPK: raport dotyczący uczestnictwa Polski w programie EURATOM-Fission

Data dodania: czwartek, 28 lutego 2019, autor: nuclear.pl

Polska, pomimo że ma tylko jeden reaktor badawczy MARIA wypada znacznie lepiej pod względem liczby koordynacji niż kraje EU15 czy EU13 mające większy potencjał i wiedzę wynikającą z eksploatacji elektrowni jądrowych – wynika z analizy uczestnictwa Polski w programie EURATOM-Fission przygotowanej przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej.

Zespół Statystyk i Analiz KPK PB UE sporządził raport dotyczący uczestnictwa Polski w Programie EURATOM-Fission z uwzględnieniem potencjału i doświadczenia wynikającego z eksploatacji reaktorów jądrowych oraz badawczych. Analiza dotyczy trzech konkursów realizowanych w latach 2014-2018 ocenianych przez KE w zakresie złożonych wniosków i podpisanych umów grantowych na realizację projektów przed 30 września 2018 r.

Analiza opiera się o wyniki trzech pierwszych konkursów, w których złożono 138 wniosków na realizację projektów. 109 wniosków złożyli koordynatorzy z EU15, 25 z EU13 oraz 4 z Krajów Stowarzyszonych (2 z Ukrainy, 2 ze Szwajcarii). Polskie organizacje składając 7 wniosków o koordynację znalazły się na 7 pozycji ex aequo z Belgią i Włochami oraz na 2 pozycji wśród Nowych Krajów Członkowskich za Republiką Czeską, z której wpłynęło 10 wniosków. W wyniku oceny zgłoszonych wniosków wyłoniono do realizacji 50 projektów przyznając łączne dofinansowanie w wysokości 199 397 276,75 €. Do realizacji projektów przystąpiło 12 krajów z EU13, 14 z EU15, a także Szwajcaria, Norwegia, Ukraina, USA, Japonia, Rosja, Kanada, Korea, Turcja i Meksyk.

Najliczniej w programie EURATOM-Fission reprezentowana jest Francja mająca aż 191 uczestnictwa w projektach z łącznym dofinansowaniem 52 820 525,18 €, która jest również największym beneficjentem finansowym programu. Przy analizie uczestnictwa poszczególnych krajów odniesiono się do ich „potencjału” w obszarze atomistyki, a więc zaangażowania i doświadczenia wynikającego z liczby posiadanych reaktorów w elektrowniach jądrowych (Re) i liczby reaktorów służących celom badawczym (Rb).

Udział organizacji z Polski w rozdziale całego budżetu H2020 wynosi 1,18%, natomiast wśród krajów EU28 Polsce przypadło 1,21% budżetu UE, w tym 13,03% budżetu zakontraktowanego przez kraje „nowej Unii” (EU13). 11 zespołów z Polski uczestniczy w 14 projektach EURATOM-Fission (w tym 2 projekty koordynowane przez polskie instytucje) - razem 21 uczestnictwa z łączną kwotą dofinansowania 2 344 559,12 €; przy całkowitym budżecie projektów ponad 98,1 mln €. Daje to Polsce (w wartościach bezwzględnych) 11 pozycję wśród 36 krajów uczestniczących w programie ustępując jedynie Republice Czeskiej z EU13, wyprzedzając jednocześnie wiele spośród krajów EU15: Portugalię (miejsce 17), Austrię (18), Grecję (20), Holandię (21) oraz Irlandię (26).

Potencjał poszczególnych krajów do udziału w projektach programu EURATOM-Fission jest zróżnicowany i zależny w istotnym stopniu od istnienia w danym kraju reaktorów jądrowych, zarówno badawczych, jak i tych nastawionych na produkcję energii w dużej skali. Biorąc pod uwagę powyższy punkt odniesienia Polska, pomimo że ma tylko jeden reaktor badawczy MARIA wypada znacznie lepiej pod względem liczby koordynacji niż kraje EU15 czy EU13 mające większy potencjał i wiedzę wynikającą z eksploatacji elektrowni jądrowych. Koordynując 2 projekty Polska wyprzedza kraje z 1 koordynacją takie jak Austria (1 Rb), Holandia (1 Re i 3 Rb), Wielka Brytania (15 Re i 1 Rb) czy Bułgaria (1 Re i 3 Rb), Rumunia (2 Re i 2 Rb), Litwa, Republika Czech (6 Re i 3 Rb). Do grupy krajów z 2 koordynacjami należy Belgia (7 Re i 3 Rb) oraz Finlandia (4 ReA i 6 Rb).