70. rocznica powołania Instytutu Badań Jądrowych w Świerku

Data dodania: środa, 4 czerwca 2025, autor: nuclear.pl

4 czerwca 1955 roku na mocy uchwały Prezydium Rady Ministrów PRL powołano do życia Instytut Badań Jądrowych w Świerku.

Początkowo IBJ został podporządkowany Polskiej Akademii Nauk, a rok później stał się instytutem resortowym Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej.

Organizatorem i pierwszym dyrektorem Instytutu był prof. dr Andrzej Sołtan. Dwa lata później, po rezygnacji prof. Sołtana, stanowisko to otrzymał prof. Jan Paweł Nowacki.

W 1958 roku w IBJ uruchomiono pierwszy reaktor EWA, w kolejnych latach zbudowano reaktory mocy zerowej MARYLA, ANNA i AGATA, używane do badań fizyki reaktorów. W 1966 roku podjęto decyzję o budowie drugiego polskiego reaktora badawczego MARIA.

W ciągu niemal 30 lat działalności naukowcy ze Świerka oprócz reaktorów nauczyli się również budować akceleratory, detektory, urządzenia plazmowe.

W 1982 roku IBJ został podzielony na Instytut Problemów Jądrowych (IPJ), Instytut Energii Atomowej (IEA) oraz Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ). Likwidacja i podział IBJ były formą represji władz stanu wojennego wobec niepokornych uczonych.