17,6 mln zł z unijnych środków dla Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Data dodania: środa, 28 lutego 2018, autor: naukawpolsce.pap.pl

Ponad 17,6 mln zł dofinansowania ze środków unijnych na stworzenie centrum badawczo-wdrożeniowego przemysłowych technik radiacyjnych CentriX otrzymało w poniedziałek Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

Umowę w sprawie dofinansowania podpisali w poniedziałek przedstawiciele województwa mazowieckiego i Dy­rek­tor NCBJ, prof. Krzysz­tof Ku­rek. Dofinansowanie pochodzi z finansowanego przez Unię Europejską Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020.

Za 17,6 mln zł w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) w Świerku powstanie laboratorium centralne, w którym realizowane będą badania nieniszczące (NDT - non destructive testing), przede wszystkim radiacyjne. Służą one m.in. do kontroli wyrobów, jakości dostaw surowcowych, kontroli technicznej obiektów infrastrukturalnych, procesów przemysłowych, a także kontroli infrastruktury produkcyjnej, co przyczynia się do zwiększenia efektywności ekonomicznej.

Jak podkreśla NCBJ w przesłanej PAP informacji prasowej, jednym z kluczowych elementów infrastruktury nowego centrum badawczo-wdrożeniowego CentriX ma być najnowocześniejszy modułowy akcelerator przyspieszający elektrony do energii 30 MeV. Niewielkie rozmiary akceleratora (w podstawowej konfiguracji jego długość wyniesie ok. trzech metrów) mają pozwolić na to, by stał się on podstawą do budowy w przyszłości mobilnych systemów relokowalnych wykorzystywanych w gospodarce.

Akcelerator będzie elementem Laboratorium Fast-X wchodzącego w skład projektu CentriX. Poza prześwietlaniem wysokoenergetycznym promieniowaniem RTG i neutronami, będzie ono oferowało także elektryczną tomografię pojemnościową. Laboratorium zostanie wyposażone w systemy detekcji i obrazowania, w tym obrazowania dynamicznego. Wśród nich znajdą się ultraszybkie detektory rentgenowskie pozwalające na obrazowane procesów z szybkością 100 tysięcy klatek na sekundę. Naukowcy w laboratorium będą także pracowali nad nowymi technologiami prześwietlania.

- Proszę sobie wyobrazić zdjęcie rentgenowskie lub obraz tomograficzny, który jest tysiąc razy dokładniejszy, widać na nim tysiąc razy więcej szczegółów, a pacjent otrzymał mniejszą niż obecnie dawkę promieniowania jonizującego - opowiada cytowany w komunikacie prof. Sławomir Wronka z NCBJ. - Naukowcy już wiedzą jak to osiągnąć i budowane są pierwsze takie systemy. Dziś prawdopodobnie żaden lekarz radiolog nie umiałby prawidłowo zinterpretować tak dokładnego zdjęcia, ale w przyszłości się to zmieni. Na początku pożytek z nowych rozwiązań będą mieli inżynierowie pragnący zajrzeć w głąb swoich urządzeń - dodaje.

W ramach projektu CentriX utworzone zostanie również laboratorium, w którym badane będą systemy detekcyjne. NCBJ zwraca uwagę na to, że detektory laboratoryjne w instytucjach naukowych są zwykle nieprzystosowane do pracy w warunkach przemysłowych, szczególnie tam, gdzie pomiaru trzeba dokonać szybko i precyzyjnie w ekstremalnych warunkach, np. wysokiej temperatury, dużej wilgotności czy wysokiego ciśnienia.

Ponadto częścią projektu będą też Laboratorium Stanowiska Badania Struktur Przyspieszających oraz Laboratorium Badań Nieniszczących. W tym pierwszym opracowywane i badane będą m.in. nowe struktury na potrzeby radiografii, natomiast w drugim będą wykonywane badania powierzchniowe i rozwijane powiązane z nimi technologie.

Całkowita wartość projektu CentriX wyniesie prawie 28 mln zł. (PAP)

PAP - Nauka w Polsce