200 mln zł na badania z wykorzystaniem promieniowania synchrotronowego

Data dodania: poniedziałek, 20 grudnia 2021, autor: nuclear.pl

Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS, działające przy Uniwersytecie Jagiellońskim, dzięki wsparciu Ministerstwa Edukacji i Nauki otrzyma ok. 200 mln zł. Środki te zapewnią utrzymanie unikatowego instrumentarium Centrum i bezpłatny dostęp do niego dla wszystkich grup badawczych przez kolejnych 5 lat. Otrzymane finansowanie umożliwi także prace rozwojowe oraz działania aktywizujące krajowe i zagraniczne środowisko naukowe.

Celem przedsięwzięcia jest wsparcie badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych z wykorzystaniem promieniowania synchrotronowego oraz kriomikroskopii. Będą one realizowane przy użyciu infrastruktury badawczej Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS. Badania naukowe i prace rozwojowe będą realizowane przez użytkowników krajowych i zagranicznych, w tym pochodzących z krajów członkowskich europejskiego Konsorcjum na rzecz Środkowoeuropejskiej Infrastruktury Badawczej (CERIC-ERIC).

W latach 2021-2025 Uniwersytet Jagielloński na realizację przedsięwzięcia otrzyma wsparcie w wysokości ok. 200 mln zł. Środki te zostaną przeznaczone na zapewnienie gotowości infrastruktury badawczej NCPS SOLARIS do prowadzenia badań naukowych, prac rozwojowych, działań aktywizujących środowisko naukowe w Polsce i za granicą. Celem jest nawiązanie i rozwijanie współpracy naukowej w zakresie wykorzystywania oraz maksymalizacji potencjału NCPS SOLARIS, a także prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych na rzecz zwiększenia liczby użytkowników infrastruktury badawczej NCPS SOLARIS z kraju i z zagranicy.

Wśród korzyści płynących z realizacji przedsięwzięcia można wymienić m.in. zapewnienie stabilnego źródła finansowania jednego z najbardziej konkurencyjnych w skali europejskiej ośrodków badawczych i umożliwienie jego funkcjonowania w sposób ciągły i niezawodny, pełne wykorzystanie możliwości badawczych NCPS SOLARIS przez podmioty z Polski i zagranicy, a także wiedzy niezbędnej z punktu widzenia ochrony zdrowia oraz nowoczesnej gospodarki.

Uniwersytecki synchrotron jest pierwszym w Polsce tak wielkiej skali urządzeniem badawczym i jednym z najnowocześniejszych tego typu urządzeń w Europie. Został wybudowany z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej oraz środków krajowych. NCPS SOLARIS zapewnia dostęp do szerokiego i unikalnego zasobu technik eksperymentalnych znajdujących zastosowanie w wielu dziedzinach badań zarówno podstawowych, jak i stosowanych, tj. biologia, chemia, fizyka, medycyna, inżynieria materiałowa, nanotechnologia, farmakologia oraz geologia.

Od 2018 roku z usług Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS skorzystali naukowcy z 31 polskich jednostek badawczych oraz 26 instytucji zagranicznych. Czas badawczy jest rozdzielany w drodze otwartych konkursów pomiędzy zainteresowane grupy badawcze. Jedynym kryterium decydującym o dostępie jest doskonałość naukowa oceniana przez międzynarodowy panel ekspertów.

Niezwykle ważne w kontekście trwającej pandemii koronawirusa są działające w ramach NCPS SOLARIS krajowe centrum kriomikroskopii elektronowej oraz budowana krystalograficzna linia badawcza. Stanowią one zaplecze aparaturowe o kluczowym znaczeniu dla rozwoju nauk biomedycznych, ze szczególnym uwzględnieniem biologii strukturalnej patogenów. Dostępność centrum kriomikroskopii elektronowej w NCPS SOLARIS znacząco zwiększa możliwości badawcze infrastruktury. Ułatwia to polskim naukowcom ubieganie się o najbardziej prestiżowe granty badawcze w Europie i na świecie.