Polska atomowa?

Data dodania: poniedziałek, 2005.03.21, autor: cire.pl

Decyzja o budowie elektrowni jądrowej pociąga za sobą inną, równie trudną decyzję - gdzie składować nuklearne odpady. Nie tylko Polska staje przed takim wyborem - donosi Gazeta Wyborcza.

Już 30 marca rządowy zespół ds. polityki energetycznej może podjąć decyzje o tym, jak będą wyglądać dalsze prace rządu związane z energetyką jądrową. Jedno jest pewne już dziś: elektrowni nie postawi rząd, ale prywatny inwestor. O żadnych konkretnych propozycjach nie ma jeszcze mowy, ale przedstawiciele rządu przyznają, że zainteresowanie już jest.

Gdzie inwestor mógłby postawić elektrownię? - Powinna być zlokalizowana w regionie, w którym jest zapotrzebowanie na energię elektryczną, by zminimalizować straty przesyłowe. Musi mieć dostęp do źródeł wody - mówi "Gazecie" prof. Jerzy Niewodniczański, prezes Państwowej Agencji Atomistyki (PAA). Te trzy wymagania spełnia Polska północna. Pomorski Żarnowiec został wybrany w latach 80. pod budowę elektrowni. Nie wiadomo, czy można do tej lokalizacji powrócić. Przemawiają za nią wykonane już badania oraz sąsiedztwo wodnej elektrowni szczytowo-pompowej, która odbierałaby i "magazynowała" nadwyżki mocy z reaktora. Część ekspertów uważa jednak, że ten pomysł jest już "spalony" - na tym terenie działa specjalna strefa ekonomiczna. Inne wymieniane przez PAA lokalizacje to: Klempicz, Kopań, Korolewo, Nieszawa, Chełmno i Tczew.

Polacy niechętnie myślą o atomie, jednak już teraz otacza nas atomowy wianuszek. Siłownie znajdują się w Czechach, na Słowacji, Ukrainie, Litwie, sporo reaktorów pracuje też za zachodnią granicą i za morzem, w Szwecji. Świat - wbrew twierdzeniom organizacji ekologicznych - nie odchodzi od energetyki jądrowej. Jedynie w Niemczech prowadzona jest polityka wygaszania reaktorów. W Szwecji rząd nie realizuje podobnej obietnicy sprzed kilku lat. A we Francji (gdzie atom daje prawie 80 proc. elektryczności) właśnie budowana jest nowa elektrownia, podobnie jak w Finlandii. Nie mówiąc o Stanach Zjednoczonych, gdzie ostatnio zbudowano bądź zmodernizowano 20 nowych reaktorów. - Światowe zapasy uranu starczą na blisko 250 lat. Nie licząc zapasów wojskowych - uważa prof. Niewodniczański.

Rozwojowi energetyki jądrowej sprzeciwiają się ekolodzy. - Nie ma bezpiecznego sposobu na składowanie odpadów radioaktywnych, nie ma również mowy o "bezpieczeństwie" reaktorów. Najlepsze nawet zabezpieczenia nie wyeliminują błędu człowieka, a ewentualne konsekwencje awarii są zbyt duże, by móc usprawiedliwić wystawianie Polaków na takie ryzyko - mówi "Gazecie" Jacek Winiarski z Greenpeace. Podobne stanowisko zajmuje WWF.

Zdaniem ekspertów organizacje ekologiczne przesadzają z obawami. Odpadów nuklearnych nie będzie dużo. Według wyliczeń Państwowej Agencji Atomistyki przy produkcji 1 TWh elektryczności powstaje ok. 80 m sześc. odpadów o różnym stopniu radioaktywności. Roczna produkcja elektryczności w Polsce ledwo przekracza... 152 TWh. Największa polska elektrownia - Bełchatów - ma roczną produkcję ok. 27-28 TWh (jedna terawatogodzina, TWh, to jeden miliard kilowatogodzin).

Zakładając, że energetyka jądrowa w Polsce wyprodukuje łącznie 10 tys. TWh (taka niewyobrażalna liczba pojawia się w dokumentach PAA) - trzeba by znaleźć bezpieczne miejsce dla 34-40 tys. ton zużytego paliwa. To raptem 9-11 tys. metrów sześciennych materiału. A w przypadku przerobu wypalonego paliwa jądrowego i odzyskania materiałów rozszczepialnych te liczby ulegną zmniejszeniu o blisko 60 proc.

Zresztą wcale nie jest pewne, czy radioaktywne odpady będą musiały być składowane w Polsce. - Być może powstanie jedno europejskie składowisko - mówi Janusz Włodarski, dyrektor generalny Państwowej Agencji Atomistyki. - Trzeba też jednak być przygotowanym na to, że odpady będziemy musieli zagospodarować sami - dodaje. Budowa składowiska to duży koszt (liczony w setkach milionów złotych, do zapłacenia przez inwestora), ale przynajmniej wstępnie określono, w których miejscach może ono powstać. Opracowania PAA, do których dotarła "Gazeta", proponują następujące lokalizacje: złoża soli w Domasławku, Łaniętach (Wał Kujawsko-Pomorski) lub w okolicach Kłodawy, skały ilaste w rejonie Jarocina i Pogorzeli (Wielkopolska) czy wreszcie skały granitowe w trójkącie Krasnopol - Rydzewo - Kruszyniany (Suwalszczyzna). Budowa składowiska nie jest zadaniem na najbliższe lata, ale prace lokalizacyjne należy kontynuować. Włodarski: - Opowieści o tym, że odpady jądrowe mogłyby być składowane w nieczynnych śląskich kopalniach, to bajki.