"Wybuch jądrowy" w nauce rosyjskiej

Data dodania: wtorek, 5 marca 2013, autor: ruvr.ru

Pracownicy rosyjskich placówek naukowych, działających w dziedzinie fizyki jądrowej oraz fizyki cząstek elementarnych w Rosji i za granicą, jak wynika z danych projektu "Kto jest kim w nauce rosyjskiej", na dzień dzisiejszy są najbardziej poszukiwani na świecie. Osiągnięcia rosyjskich naukowców w dziedzinie fizyki jądrowej są najczęściej cytowane przez wspólnotę naukową.

Już od ponad dziesięciu lat na stronie scientific.ru corocznie publikowane są listy najczęściej cytowanych rosyjskich uczonych, pracujących zarówno w Rosji, jak i za granicą. Pierwsze dwie pozycje na najnowszej liście zajmują badacze grafenu - laureaci Nagrody Nobla Andriej Gejm i Konstantin Nowosiołow pracujący na uniwersytecie Manchester. Dalej na liście figurują pracownicy Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej pod Moskwą - 24 pracowników tej placówki należy do "setki setek" - czyli posiadają nie mniej, niż sto publikacji w ciągu siedmiu ostatnich lat. Dalej znajdują się naukowcy z Instytutu Fizyki Wysokich Energii w mieście Protwino, Instytutu Fizyki Jądrowej imienia Budkera (Syberyjski wydział Akademii Nauk).

W ostatnich latach kierownictwo rosyjskie przywiązuje szczególną wagę do rozwoju nauki. - Wynik zadecyduje o losach naszej państwowości, o pomyślności milionów obywateli naszego kraju - podkreślił Władimir Putin podczas niedawnej ceremonii wręczania nagrody prezydenckiej w dziedzinie nauki i innowacji dla młodych naukowców za rok 2012. - Niewątpliwie, potrzebujemy projektów nadających się do porównania do tych, jakie już były w naszej historii. Jest to podbój kosmosu, opanowanie energii atomowej. Projekty te w swoim czasie nadały bodźców praktycznych rozwojowi wszystkich dyscyplin naukowych i technologii. Obecnie mamy ważne argumenty do powiedzenia: Rosja, nauka krajowa są zdolne do dokonania takiego przełomu.

Poczynając od 2006 roku udział młodych naukowców w Rosji corocznie zwiększa się o 1-1,5 procent. Według ocen międzynarodowych, jest to dla nauki istotny przyrost. Starzenie się kadry naukowej i robotniczej zaczęło dotkliwie dawać się we znaki na całym świecie jeszcze u schyłku lat 80-tych minionego stulecia. Obecnie w nauce rosyjskiej aktywnie zaangażowano światowych naukowców: są to przeważnie nasi rodacy, którzy wracają do kraju, aby podjąć tu pracę. Ponadto w ogólnym zarysie twarz nauki rosyjskiej stała się wyraźnie młodsza. Obecnie ponad jedną trzecią stanowią ludzie w wieku poniżej 40 lat. A przecież jeszcze 7 lat temu przeciętny wiek uczonego wahał się około sześćdziesiątki. Naprawdę pozycje czołowe Rosja zajmuje w dziedzinie jądrowej. Z danych Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej wynika, że liczba ludzi, związanych z tematyką jądrową, stanowi niewiele ponad milion na skalę światową. I tylko w samej Rosji branża jądrowa zatrudnia blisko 190 tysięcy osób. Pod tym względem projekt rosyjskiej "Doliny Krzemowej" - ośrodka innowacyjnego "Skołkowo" - ma stać się siłą napędową krajowej nauki jądrowej, uważa dyrektor laboratorium fizyki teoretycznej Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych Wiktor Woronow.

- W Rosji zawsze, jeszcze w czasach radzieckich, istniała tradycja dobrej szkoły naukowej. Dokonywano wspaniałych odkryć, które są dokonywane również dziś. Na przykład, w fizyce jądrowej niskich energii Dubna jest obecnie liderem światowym (dokonano tu między innymi odkrycia superciężkiego pierwiastka). Istniały silne szkoły teoretyczne, które istnieją do dziś. Chociaż w fizyce nie ma bazy eksperymentalnej, współpracujemy z licznymi ośrodkami światowymi, dlatego nasze pozycje w tej dziedzinie na szczeblu światowym są znane.

Na potwierdzenie tej wypowiedzi można przypomnieć niedawne spotkanie wicepremiera Władysława Surkowa ze studentami i wykładowcami Moskiewskiego Instytutu Fizyczno-Technicznego - słynnego Fiztechu. W swym przemówieniu urzędnik podkreślił, że na podstawie wyników kolejnego rankingu agencji Bloomberg Rosja należy do grona dwudziestu krajów "innowacyjnych". - Dla niektórych pesymistów w naszym kraju to może nawet stać się zaskoczeniem. Powiedziałbym, że należymy do składu światowej Grupy Dwudziestu w dziedzinie innowacji - zaznaczył Władysław Surkow.

Jednym słowem "nauka atomowa" jest jedną z sił napędowych dla modernizacji kraju i odpowiednio, wzrostu gospodarczego. Oczywiście, sukces nader ambitnych planów Rosji zależy w pierwszej kolejności od kwalifikowanej kadry, zdolnej do posuwania naprzód nauki teoretycznej, do wytwarzania nowoczesnego sprzętu i zapewniania jego funkcjonowania. Jak wykazuje praktyka, obecnie coraz więcej młodych Rosjan wiąże swoje życie z nauką i, jak uważają eksperci, zbliża się czas, kiedy zawód naukowca w Rosji znów będzie modny.

Lubow Kurianowa, redakcja internetowa "Głosu Rosji"
http://polish.ruvr.ru/2013_02_13/Wybuch-jadrowy-w-nauce-rosyjskiej