Międzynarodowa dyskusja o ochronie radiologicznej

Data dodania: czwartek, 24 maja 2012, autor: ncbj.gov.pl

W dniach 21 do 25 maja w Wiedniu odbywa się 59 sesja UNSCEAR, jedynego naukowego komitetu będącego ciałem doradczym dla ONZ w kwestii promieniowania jonizującego. 27 państw członkowskich, w tym polska delegacja pod kierownictwem prof. dr hab. Michała Waligórskiego z Instytutu Marii Skłodowskiej Curie oraz prof. dr hab. Ludwika Dobrzyńskiego z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, dyskutować będzie o ochronie radiologicznej.

Pod koniec maja Wiedeń staje się miejscem spotkania światowej sławy naukowców, zrzeszonych w stowarzyszeniu UNSCEAR, którzy dyskutują o ochronie radiologicznej i wpływie promieniowania jonizującego na żywe organizmy. Wśród 27 delegacji państw członkowskich Polskę reprezentuje czteroosobowy zespół pod kierownictwem prof. dr hab. Michała Waligórskiego z Instytutu Marii Skłodowskiej Curie oraz prof. dr hab. Ludwika Dobrzyńskiego z Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Dyskutując o najnowszych odkryciach w zakresie narażenia radiologicznego delegacje wypracowują wspólne stanowiska, które bezpośrednio wpływają na decyzje ONZ i wyznaczają dalsze kierunki działań UNSCEAR'u.

Podczas tegorocznej sesji UNSCEAR eksperci dyskutować będą m.in. o stopniu w jakim promieniowanie jonizujące powoduje choroby nowotworowe u dzieci w porównaniu z sytuacją znaną dla osób dorosłych jak również o ocenie niepewności ryzyka chorób nowotworowych ocenianego w badaniach epidemiologicznych. Ważnym tematem obecnej sesji jest możliwość przypisania konkretnej choroby działaniu promieniowania jonizującego, a także narażenia radiologicznego związanego z generacją energii elektrycznej z różnych źródeł.

- Zdarzenia jakie miały miejsce zarówno w Fukushimie jak i w Czarnobylu negatywnie wpłynęły na postrzeganie zagadnień związanych z promieniowaniem jonizującym na świecie. Niestety, wokół nich powstało wiele nieprawdziwych mitów, takich jak chociażby o wielkości jego wpływu na zdrowie organizmów żywych. W 2000 roku pokazaliśmy wspólnie prawdziwy obraz po awarii reaktora w Czarnobylu a obecnie dyskutujemy również nad wpływem zdarzeń w Japonii - mówi prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński, ekspert Narodowego Centrum Badań Jądrowych - największym problemem jest jednak powstały strach ludzi przed promieniowaniem jonizującym, które w małych dawkach paradoksalnie może mieć korzystny wpływ na nasze zdrowie i życie. W końcu, wykorzystywane jest ono na szeroką skalę np. w medycynie pomagając nie tylko zdiagnozować choroby nowotworowe ale również skutecznie z nimi walczyć.

Małe dawki promieniowania jonizującego występują na co dzień w otaczającym nas świecie i nie powinno się ich wiązać z powstawaniem chorób nowotworowych. Istnieje wiele danych wskazujących na dobroczynne działanie małych dawek promieniowania jonizującego (tzw. hormeza radiacyjna), dzięki uruchomieniu reakcji obronnych organizmu (zdolność adaptacyjna). Potwierdzeniem tej tezy jest fakt, że organizmy żywe nie wytworzyły w sobie reakcji (odruchów bezwarunkowych) na promieniowanie jonizujące.

- Gdy dotkniemy gorącego przedmiotu szybko, nieświadomie, cofamy rękę. Tak więc jesteśmy wyposażeni w mechanizmy obronne przed niesprzyjającą temperaturą, która może zagrozić naszemu zdrowiu i życiu. Takich mechanizmów organizmy nie wytworzyły dla promieniowania jonizującego w procesie ewolucji, choć jest ono, np. promieniowanie kosmiczne, z nami od samego początku świata. Zapewne potwierdza to brak szkodliwego odziaływania małych dawek promieniowania jonizującego na nasze życie - zastanawia się prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński. - Dawno temu, nie mając pewnych danych, do ustalania limitów dawek przyjęto założenie liniowej zależności szkodliwości promieniowania od pochłoniętej dawki. Dzisiaj mylne traktowanie tego założenia jako prawa fizyki powoduje niepotrzebny strach przed energetyką jądrową i często nadmierne koszty ochrony radiologicznej przed czymś, co de facto nam nie szkodzi.

Źródło: © Narodowe Centrum Badań Jądrowych