Nowy symbol ostrzegający przed promieniowaniem jonizującym

Nowy symbol ostrzegający przed promieniowaniem jonizującym, przedstawiający promieniowanie, czaszkę i skrzyżowane kości oraz biegnącego człowieka, został wprowadzony dla uzupełnienia tradycyjnego, międzynarodowego symbolu promieniowania, potrójnej koniczynki.

Ten nowy symbol, wprowadzany przez MAEA i Międzynarodową Organizację ds. Normalizacji (ISO), ma pomóc w zmniejszaniu liczby niepotrzebnych zgonów i poważnych obrażeń na skutek przypadkowego narażenia na działanie dużych źródeł promieniotwórczych. Będzie on służyć jako ostrzeżenie dodatkowe, obok koniczynki, która nie niesie żadnych intuicyjnych znaczeń i właściwie jest rozpoznawana tylko przez osoby pouczone o jej ważności.

"Wierzę, że międzynarodowe uznanie konkretnej, specjalistycznej wiedzy obu organizacji zapewni, że nowa norma zostanie zaakceptowana i będzie stosowana przez rządy i przemysł w celu zwiększenia bezpieczeństwa zastosowań technik jądrowych oraz ochrony ludzi i środowiska" powiedziała pani Eliana Amaral, dyrektor Departamentu Promieniowania, Transportu i Bezpieczeństwa Odpadów MAEA.

Nowy symbol ma ostrzegać każdego i wszędzie o potencjalnych zagrożeniach związanych ze znajdowaniem się w pobliżu dużego źródła promieniowania. Stanowi on wynik pięcioletniego projektu realizowanego w 11 krajach na całym świecie. Symbol poddano testom w różnych grupach populacyjnych - w różnym wieku, o różnym poziomie wykształcenia, mężczyzn i kobiet - dla zapewnienia, że jego przesłanie: "Zagrożenie - nie podchodzić" jest absolutnie jasne i zrozumiałe dla wszystkich.

"Nie możemy całemu światu dać wiedzy o promieniowaniu, ale za cenę nalepki możemy ostrzec ludzi przed niebezpiecznymi źródłami" powiedziała Carolyn Mac Kenzie, specjalistka ds. promieniowania w MAEA, uczestnicząca w opracowaniu symbolu.

Nowy symbol, opracowany przez specjalistów ds. tak zwanego czynnika ludzkiego (human factor), artystów grafików i specjalistów ds. ochrony radiacyjnej, był testowany przez Instytut Gallupa w Brazylii, Meksyku, Maroku, Kenii, Arabii Saudyjskiej, Chinach, Indiach, Tajlandii, Polsce, Ukrainie i Stanach Zjednoczonych, na próbie liczącej w sumie 1650 osób.

Symbol ten jest przeznaczony dla źródeł zaliczonych do kategorii 1, 2 i 3 w klasyfikacji MAEA, zdefiniowanych jako źródła niebezpieczne, zdolne do spowodowania śmierci lub poważnych obrażeń, w tym - źródła stosowane w urządzeniach do napromieniowania żywności, aparatach do teleterapii do leczenia nowotworów oraz aparatach do radiografii przemysłowej. Symbol ten ma być umieszczany na urządzeniu zawierającym źródło, jako ostrzeżenie przed demontażem urządzenia lub zbliżaniem się na mniejszą odległość. Nie będzie widoczny podczas normalnego użytkowania urządzenia, a stanie się widoczny dopiero wtedy, gdy ktoś podejmie próbę rozmontowania urządzenia. Symbol ten nie będzie umieszczany na drzwiach w budynkach, ani na opakowaniach lub pojemnikach transportowych.

"Nowy symbol ostrzegający przed promieniowaniem jonizującym (ISO 21484) jest najnowszym, udanym wynikiem długotrwałej współpracy MAEA i ISO. Zachęcamy do szybkiego przyjęcia tego symbolu przez społeczność międzynarodową" powiedział Alan Bryden, sekretarz generalny ISO.

Wielu producentów źródeł planuje zastosowanie tego symbolu na nowych dużych źródłach. MAEA opracowuje strategię dotyczącą umieszczania symbolu na już istniejących dużych źródłach.