Jak zmieniły się wymogi bezpieczeństwa jądrowego po Fukushimie?

Data dodania: poniedziałek, 12 marca 2018, autor: paa.gov.pl

11 marca 2011 r. jedno z największych w historii Japonii tsunami doprowadziło do śmierci około 16 000 osób, a także spowodowało poważne uszkodzenie czterech bloków elektrowni jądrowej Fukushima Dai-ichi. I chociaż w wyniku samej awarii nikt nie zginął, to zdarzenie to trwale zmieniło obraz energetyki jądrowej na całym świecie. Zaostrzone wymogi bezpieczeństwa elektrowni jądrowych to jeden z najważniejszych aspektów tej zmiany.

Bezpośrednim następstwem wydarzeń z 11 marca 2011 r. było przeprowadzenie nadzwyczajnych analiz odporności wszystkich elektrowni jądrowych na terenie Unii Europejskiej (stress testy). Kompleksowy przegląd odporności tych obiektów obejmował analizę możliwego wpływu skrajnych warunków zewnętrznych na ich bezpieczeństwo, efektywność systemu zabezpieczeń (tzw. "obrony w głąb”) oraz organizacyjny i techniczny poziom przygotowania do ochrony ludzi i środowiska podczas ciężkiej awarii w skrajnych warunkach zewnętrznych. Tylko elektrownie, które zdały ten swoisty "egzamin z odporności”, mogły kontynuować pracę.

Awaria doczekała się także odpowiedzi ze strony Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, która nakreśliła "Plan działań na rzecz wzmacniania bezpieczeństwa jądrowego" (Action Plan on Nuclear Safety). Plan został przyjęty przez wszystkie Państwa Członkowskie, a jego wdrażanie objęło na przestrzeni pięciu lat ponad 1000 różnych aktywności mających na celu dogłębną analizę, wyciągnięcie wniosków i zaimplementowanie ich w różnych obiektach jądrowych, tak, aby znacząco podnieść poziom bezpieczeństwa jądrowego na świecie.

Wnioski wyciągnięte z przeprowadzanych analiz zostały trwale odzwierciedlone w znowelizowanej w 2014 r. unijnej dyrektywie w sprawie bezpieczeństwa jądrowego (Nuclear Safety Directive - NSD). Nowelizacja ta wprowadziła rozwiązania, które w jeszcze większym stopniu wymuszają na państwach członkowskich Euratom zagwarantowanie, że bezpieczeństwo obiektów jądrowych będzie priorytetem. W szczególności obejmuje ona:

• wzmocnienie roli i niezależności krajowych dozorów jądrowych
• ustanowienie systemu wzajemnych przeglądów tematycznych kluczowych zagadnień
  związanych z bezpieczeństwem obiektów jądrowych
• promowanie przejrzystości informowania o kwestiach jądrowych
• zapewnienie regularnych przeglądów bezpieczeństwa
• wzmacnianie zdolności operatorów obiektów jądrowych do zarządzania kryzysowego
• promowanie kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy